Jak to się robi - fajerwerki

Jak powstają fajerwerki? Tu znajdziesz odpowiedź na to pytanie!
Opisujemy budowę i działanie dwóch klasycznych typów fajerwerków - rakiet i bomb. Dołączone do artykułu filmy pokazują proces ich produkcji.

RAKIETA

Rakieta (rysunek po lewej) składa się z: głowicy - części odpowiedzialnej za efekt, zawierającej gwiazdki; silnika - części odpowiedzialnej za wznoszenie; oraz statecznika.

Głowica rakiety to zwykle aerodynamiczny, kartonowy lub plastikowy korpus, wypełniony gwiazdkami pirotechnicznymi.

Silnik rakiety to cylindryczny korpus, wypełniony sprasowanym materiałem pędnym (prochem strzelniczym), z jednej strony zaślepiony prochowym ładunkiem zapalającym (który znajduje się już w środku głowicy), a z drugiej tzw. dławikiem, przez który do środka silnika wprowadzony jest lont.

W małych rakietach głowica i silnik tworzą zwykle jeden element.

Po zapaleniu, lont spala się wolno przez kilkanaście sekund (ze względów bezpieczeństwa) do momentu zetknięcia się jego płomienia z materiałem pędnym.

Gazy powstające w trakcie spalania prochu w ładunku pędnym wyrzucane są z dużą siłą przez dławik rakiety, co powoduje wznoszenie się jej w powietrze.

Statecznik stabilizuje rakietę podczas lotu.

Ładunek pędny spala się stopniowo napędzając rakietę, aż jego płomień dotrze do ładunku zapalającego w głowicy. Płomień ładunku zapalającego zapala gwiazdki w głowicy, a powstające gazy rozrywają jej korpus i wyrzucają płonące gwiazdki na zewnątrz. Opadając ku ziemi, gwiazdki spalają się generując kolorowe efekty świetlne, stopniowo tracąc blask i w końcu gasnąc.

Dowiedz się więcej:
montaż prostej rakiety

BOMBA KULOWA

Bomba kulowa (rysunek po prawej) składa się z kulistej kartonowej skorupy – zawierającej centralnie umieszczony ładunek wybuchowy (granulat z czarnego prochu) i sferycznie, warstwowo rozmieszczone gwiazdki pirotechniczne, oraz przymocowanego do kuli ładunku miotającego. Z zewnątrz kuli - z ładunku miotającego, do wewnątrz kuli - do ładunku wybuchowego, przechodzi tzw. opóźniacz pirotechniczny. Z ładunku miotającego wyprowadzony jest tzw. szybki lont (detonujący).

Bomby pirotechniczne wystrzeliwuje się z moździerzy pirotechnicznych, które przypominają swoją budową dawne armaty. Obecnie, jest to najczęściej, zaślepiony z jednej strony cylinder z włókna szklanego (fiberglass). Moździerze montowane są w specjalnych stojakach.

Podpalony lont detonuje, błyskawicznie przenosząc płomień do ładunku miotającego. Powstające podczas spalania się czarnego prochu, w bardzo dużej ilości gazy, wyrzucają bombę z moździerza, z prędkością ok. 30 metrów na sekundę. Bomba wylatuje na proporcjonalną do swej wielkości wysokość np. dla bomby o średnicy 4 cali (100 mm) jest to ok. 100 metrów.

Podczas wynoszenia bomby, zapalony od ładunku miotającego opóźniacz spala się stopniowo w czasie odpowiadającym czasowi wynoszenia bomby. Dla 4-calowej bomby wyrzucanej na wysokość ok. 100 metrów trwa to ok. 3 sekund. Dzięki temu bomba wybucha na zaplanowanej wysokości. Po dotarciu płomienia opóźniacza do ładunku wybuchowego wewnątrz bomby następuje wybuch. Płomień z ładunku wybuchowego zapala otaczające gwiazdki, a powstające gazy rozrywają skorupę bomby i wyrzucają płonące gwiazdki na zewnątrz. Gwiazdki opadają ku ziemi, spalając się i generując kolorowe efekty świetlne, stopniowo tracąc blask i w końcu gasną.

Dowiedz się więcej:
montaż bomby kulowej
montaż bomby cylindrycznej